Heb jij lastige kinderen?
Ik heb afgelopen week het boek gelezen : Lastige Kinderen? Heb jij even geluk van Berthold Gunster. Wat een geweldig boek! Wat een eye-opener, ook voor mij. De leeftijd van je kind maakt niet uit. En het mooie is dat je er vandaag mee kan beginnen.
Wij zeggen natuurlijk al snel dat een kind lastig is. Daarna verbeteren we ons door te zeggen, het gedrag is lastig… Maar is dat zo? Is het gedrag van je kind lastig of ervaar je het gedrag als lastig, omdat je kind iets anders wil dan dat jij wil? Tja, daar hoefde ik niet zo lang over na te denken.. Ik wil met jullie een aantal tips delen.
Dus heb jij lastige kinderen?
Je kent het vast wel, grof taalgebruik, door jouw gesprek praten, zeuren om een snoepje, spullen niet opruimen, urenlang achter de computer, niet luisteren, afspraken niet nakomen, spijbelen. Vast en zeker dat je zelf nog meer voorbeelden hebt. Kortom, je kind vertoont gedrag dat in jouw ogen lastig is. Wat als we lastig gedrag niet benaderen als iets wat weg moet, maar iets wat er mag zijn? Wat als we lastig gedrag als wenselijk zien?
Tip 1:
Niet ja, maar, gebruik Ja, en
Zodra je een probleem benadert met Ja, maar dwing je jezelf om strategieën te bedenken om het probleem weg te werken. Wanneer je op een andere manier zou kijken en ja zegt tegen het gedrag van je kind. Dan maak je van het probleem een feit, het is niet goed of fout, het is een behoefte die er op dat moment is, een waarneming. Wanneer je de zin (gedachte) afmaakt door het woord “en” te gebruiken creëer je een nieuwe mogelijkheid.
Tip 2:
Accepteer en hou van je kind, terwijl je kind lastig gedrag vertoont.
Het lastige gedrag is een onderdeel van je kind. Doordat je van je kind houdt zoals het is, door volledig te accepteren, help je je kind te worden naar wie hij of zij zou kunnen zijn.
Tip 3:
Focus je op de achterliggende gedachte van je kind.
Kinderen doen wat ze doen en hebben daar hun redenen voor. Kinderen doen de dingen, omdat deze manier in hun beleving de beste manier is om hun verlangens te bevredigen. Deze achterliggende gedachte is een feit, net als de sneeuw, je eigenwijze buurman of het groene gras.
Bijv: Waarom schopt je kind zijn schoenen uit, gooit zijn jas neer wanneer hij thuis komt? Niet omdat hij lastig wil zijn, of geen respect heeft voor jou. Hij doet dit omdat hij zo snel mogelijk wil spelen!
Bijv: Je kind gaat laat uit. Dit doet hij niet om het huis te ontvluchten of om de discussie met jou aan te gaan. Hij doet dit omdat hij niks wil missen van de spannende dingen, vrienden en avontuur.
Tip 4:
Verschuif je aandacht van wat jij niet wil naar wat je kind wel wil.
Om jezelf (en je kind) te helpen in het omdenken zijn er 4 vragen die je jezelf kan stellen:
1. Wat is het probleem?
2. Is het echt een probleem?
3. Ben jij het probleem?
4. Is het probleem de bedoeling?
En het allermooiste: je staat niet alleen in het omdenken van lastig gedrag, je kind is jouw bondgenoot!
Tip 5:
Bij nader inzien is het probleem helemaal geen probleem, het hoort bij de fase van het kind. Je kind van 2 bijt een ander kind of je kind van 5 is verlegen. Jongeren in de puberteit gaan autonomie verkennen. Het kan zijn dat ze te laat thuis komen, dingen vergeten of zelfs liegen. Is dit meteen een probleem? Het is pijnlijk voor jou, maar als het een keer voorkomt is het niet meteen een probleem.
Tip 6:
Kijk naar het probleem als feit, niet als verwachting.
In eerste instantie denken we dat een probleem (lastige gedrag) buiten ons afspeelt. Maar bij nadere beschouwing speelt het probleem in ons zelf: Wij ervaren het zo.
Het lastige gedrag is eigenlijk niet een probleem, het wordt een probleem omdat het niet strookt met jouw verwachting. Je verwachting sluit niet aan bij wat je kind wil en waar zijn of haar talenten liggen.
En als ouder zo opgeslokt door je eigen verwachting dat je de dingen die er wél zijn niet ziet.
Tip 7:
Wees voorzichtig met ingrijpen bij problemen.
Het probleem heeft vaak achterliggende verlangens. Daarnaast leert je kind zijn of haar eigen oplossingen te vinden, wanneer jij niet ingrijpt.
Kinderen grootbrengen betekent in veel gevallen geduld hebben, afstand nemen en waarnemen wat er precies aan de hand is.
Tip 8:
Kies welke strijd je aan wilt gaan, is het belangrijk genoeg?
Lastig gedrag gaat vaak gepaard met een strijd. Een strijd die je als ouder nooit gaat winnen. Dit is de strijd wat gaat over macht en gehoorzamen. Door te kiezen valt ongeveer 95% van de problemen al weg en voor de overige 5% heb je genoeg energie om de strijd aan te gaan.
Nogal wat lastig gedrag van kinderen komt voort uit het feit dat ze zich niet erkend voelen, geaccepteerd en geliefd voelen om wie ze zijn.
Tip 9:
Ken je kind, weet wat er in hem of haar speelt.
Laat je kind ervaren dat je je kind wilt leren kennen. Kijk actief en luister. Ben de betrokken luisteraar.
Tip 10:
Erken je kind en laat je kind voelen bij elke ontmoeting dat je van hem of haar houdt.
Tip 11:
Timing is van groot belang: Bespreek wat je dwars zit gewoon wat later en niet meteen wanneer je je kind ziet. Zeker pubers zijn hier heel gevoelig voor. Wanneer ze thuiskomen en jij als ouder begint meteen te “mopperen” zullen ze jouw gedrag koppelen aan het thuiskomen.
Tip 12:
Accepteer en respecteer de gevoelens van je kind.
Ga niet adviseren, niet oplossen en niet beargumenteren. Wees simpel meeverdrietig of meeteleurgesteld. Geef ze ruimte om hun gevoel te uiten en heb geduld. Vaak zullen kinderen, met name pubers, hun gevoelens niet snel laten zien, omdat het ze kwetsbaar en onzeker maakt.
Tip 13:
Wees je ervan bewust dat kinderen spiegelen. Door elkaar te spiegelen leg je een onzichtbare verbinding.
Tip 14:
Kinderen voelen zich graag verbonden met anderen. Je kan een lastig kind ipv aanspreken op zijn vervelende gedrag beter om hulp vragen. Om hulp vragen is een sterk kracht om lastig gedrag om te buigen naar behulpzaam gedrag.
Veel kinderen vertonen lastig gedrag omdat ze in opstand komen tegen een voor hun gevoel onnodige en vooral oneerlijke beperking van hun autonomie. Kinderen zijn geen bezit van ons, kinderen zijn van zichzelf, ze leven met ons en niet voor ons.
Tip 15:
Gebruik ik-boodschappen.
Ik boodschappen creëren verbinding en harmonie, jij-boodschappen creëren afstand en conflict.
Tip 16:
Laat kinderen hun conflicten zelf oplossen. Kinderen kunnen prima nadenken over hun gedrag en de consequenties ervan.
Tip 17:
Geef je kind de verantwoordelijkheid. Geef je kind de ruimte om zelf besluiten te nemen over zijn of haar eigen leven.
Loslaten van je kind.
Het tempo van loslaten luistert nauw. Te lang vasthouden is niet goed, te vroeg loslaten ook niet.
Kinderen leren hun eigen lessen met vallen en opstaan. Tegelijkertijd zijn we (mede)verantwoordelijk voor het inschatten van risico’s.
Tip 18:
Gewoon niets doen is hulpmiddel nummer één bij loslaten. In veel gevallen is er geen enkel risico aanwezig. Vaak zijn we zo gewend het zelf te doen, dat we de mogelijkheid dat je kind het zelf zou kunnen niet zien.
Tip 19:
Realistisch in beeld brengen wat de consequenties zijn. Je informeert je kind. Wanneer kinderen beseffen dat ze over een bepaald onderwerp zelf mogen beslissen, ook al zijn wij het niet eens met hun besluit, zullen ze niet tegenwerken en de kans is zeer groot dat ze jouw advies en overweging serieus nemen.
Het is een langer blog geworden dan de bedoeling was. Er is zoveel te vertellen over “stoppen met opvoeden”. Opvoeden is niet hetzelfde als zorgen voor. Hier zit vooral het omdenken.
Je houdt van je kind en je wil je kind gezond & heel houden. Dat is zorgen voor.
Al het anderen “iets waar je later wat aan hebt” is opvoeden.
Laat het los.
Is het moeilijk, het omdenken? Nee het is niet moeilijk, het is zelfs heel logisch. Is het lastig toepasbaar? Ja soms wel. Het vergt creativiteit en een growth-mindset. Maar ik kan je één ding verklappen: Het werkt!
Ben je nieuwsgierig geworden, dan raad ik je aan om het boek te lezen. Er staan hele mooie praktische verhalen in en wat zou het geweldig zijn als we met z’n alle er een mooiere wereld van kunnen maken, enkel door “te stoppen met opvoeden”. Heb je nog vragen over hoe jij het kan in passen in jouw gezin? Stel ze gerust of maak een afspraak.
Tot slot nog Tip 20:
Hou van jezelf. Neem me-time zodat je kan ontspannen. Ga wandelen, sporten, lezen of naar de sauna. Doe waar jij energie van krijgt, omdat je het verdient!
